Thuis bloeddrukdalingen meten: een samenwerking met het ziekenhuis, de universiteit en twee bedrijven

Marjolein Klop is promovendus aan het Donders Instituut van de Radboud Universiteit sinds oktober 2020. Ze werkt samen met de bedrijven Orikami en Artinis Medical Systems en met de afdeling Geriatrie van het Radboudumc in Nijmegen.

Hoe ben je terecht gekomen in dit onderzoek?

“Ik deed mijn afstudeeronderzoek op de afdeling Geriatrie in het Radboudumc. Dit ging over de veerkracht van patiënten die een grote operatie aan de aorta ondergaan. Ik onderzocht of het herstel van de bloeddruk na opstaan, gemeten voor de operatie, voorspellend kan zijn voor het herstel van de patiënt na de operatie. Mijn afstudeerbegeleider werkte bij het Donders Instituut (een onderzoeksinstituut van de Radboud Universiteit) en via hem ben ik in dit promotieonderzoek terechtgekomen. Het is een ander onderzoek dan mijn afstudeeronderzoek, maar ik werk wel met dezelfde technieken.”

 

Wat houdt je onderzoek in? En wat zijn je taken?

“Mijn promotieonderzoek gaat over orthostatische hypotensie, dit komt vooral voor bij ouderen. Het is normaal dat de bloeddruk kortdurend daalt als je vanuit zittende of liggende positie gaat staan, maar bij deze patiënten is de bloeddrukdaling groter en duurt het langer voordat de bloeddruk weer is hersteld. Dit vergroot de kans op vallen en is bijvoorbeeld in eerdere studies geassocieerd met dementieprogressie.

Het doel van mijn onderzoek is om tot een betere diagnose en monitoring van orthostatische hypotensie te komen. Momenteel krijgen alle ouderen die de poli Geriatrie bezoeken een orthostatische meting. Hierbij wordt tijdens liggen, en op 1 en 3 minuten na het opstaan de bloeddruk gemeten. Het zou mooier zijn als dit continu gemeten kan worden, zodat je meer inzicht kan krijgen over het verloop van de bloeddrukveranderingen. Hiervoor bestaan wel enkele continue meettechnieken, maar voor het gebruik hiervan heb je ervaren personeel nodig. Wij willen toewerken naar een thuismeting waarbij patiënten een sensor meekrijgen zodat ze zelf de bloeddruk in hun thuissituatie kunnen meten.

De sensor waarmee ik werk, maakt gebruik van Near-Infrared Spectroscopy (NIRS), een techniek waarbij met behulp van infrarood licht de zuurstofsaturatie van hemoglobine in het bloed wordt gemeten in het hersenweefsel. Wij hopen dat we met deze techniek bloeddrukveranderingen kunnen meten en orthostatische hypotensie kunnen vaststellen. De NIRS sensor is ontwikkeld door het bedrijf Artinis, waar ik mee samenwerk. Verder werk ik ook samen met het bedrijf Orikami dat een app ontwikkelt die bijvoorbeeld tips geeft en resultaten van de sensor terugkoppelt aan de gebruiker.

 

 

Hoe verloopt je onderzoek tot nu toe?

“De bestaande NIRS sensor is niet geschikt voor thuisgebruik, daarom zijn we het project begonnen met het vaststellen van de gebruikerseisen van een nieuwe NIRS sensor. Daarna zijn we een validatiestudie gestart met 40 patiënten en gezonde proefpersonen om het prototype te testen. In dit onderzoek werden gestandaardiseerde bloeddrukmetingen uitgevoerd waarbij de deelnemers moesten liggen, zitten, staan en squatten. Zowel de NIRS waarden van de sensor als standaard continue bloeddrukmetingen werden in dit onderzoek gemeten, om de NIRS tegen de bloeddruk te kunnen valideren.

De dataverzameling voor deze studie is afgerond en wij werken nu richting een thuismeting. Direct bij iemand thuis meten is best een grote stap, dus om de onderzoeksomgeving toch deels te kunnen controleren doen we pilotmetingen in het eHealth House op de Universiteit Twente. Deze ruimte is ingericht als een normaal huis, maar bevat camera’s zodat bewegingen van de deelnemers geanalyseerd kunnen worden. Terwijl de proefpersonen de NIRS sensor dragen, wordt hen gevraagd dagelijkse bezigheden in deze ruimte uit te voeren, bijvoorbeeld meubels afstoffen en eten. Ondertussen wordt een paar keer een gestandaardiseerde meting uitgevoerd. Zo verzamelen we gegevens over de bloeddruk tijdens dagelijkse bezigheden en kunnen we tevens testen of mensen het apparaat zelf makkelijk kunnen bedienen.

 

Marjolein tijdens een meting in het eHealth House

 

Heb je naast je promotieonderzoek ook nog andere taken?

“Naast dit hoofdonderzoek begeleid ik een aantal studenten en zorg ik voor dataverzameling van verschillende onderzoeken. Zo doe ik bijvoorbeeld de metingen die onderdeel waren van mijn afstuderen. Hierbij meten we de bloeddrukherstel bij zowel jongeren als ouderen die op de preoperatieve poli komen. Voor de ouderen koppel ik deze resultaten terug aan de geriater.

Daarnaast zijn we vanuit de Geriatrie met een heel leuk project bezig op Lowlands! We gaan komende zomer bij Lowlands Science continue bloeddrukmetingen uitvoeren, om te onderzoeken wat de veerkracht is bij het Lowlandspubliek!“

Wat vind je het leukst aan je huidige functie?
“Het uitvoeren van de metingen en het contact met ouderen vind ik het leukste aan mijn werk. Ik kan echt iets voor ze betekenen. Eerder voelde het nog wel eens als last om ze te vragen voor mijn onderzoek, maar ik heb ervaren dat ze het altijd heel erg leuk vinden om te doen!

Daarnaast bevalt de afwisseling mij erg goed. Ik werk zowel samen met bedrijven als met clinici en voel me als Technisch Geneeskundige (TG) daartussen helemaal op mijn plek. Ik merk dat bedrijven meer gericht zijn op snel toepasbare resultaten om bijvoorbeeld een product stapsgewijs te verbeteren en het ziekenhuis meer op grotere studies. Als TG begrijp ik beide kanten en dat heeft veel voordelen.

Bovendien, de afdeling Geriatrie is een hele fijne plek om als TG te mogen werken omdat er veel continue metingen op fysiologisch vlak plaatsvinden. Ik merk dat ik als TG sterk ben in de data-analyse van deze grote hoeveelheden data.”

Jurgen Claassen

Jurgen Claassen is klinisch geriater (medisch specialist voor (kwetsbare) ouderen), en onderzoeker op het gebied van cerebrovasculaire fysiologie bij veroudering, vaatziekten en dementie.

Wat is uw relatie ten opzichte van de TG?

“Ik begeleid al stagiaires vanaf de start van de opleiding Technische Geneeskunde, voor zowel de korte als de langere stages. Er zijn inmiddels ook heel wat TG na hun afstuderen bij mij promotieonderzoek gaan doen.”

 

Hoe ervaart u deze manier van samenwerken met de TG?

“Omdat de meeste artsen (in opleiding of specialist) werkzaam in de geriatrie vaak weinig affiniteit hebben met techniek, is de samenwerking met de TG een sterke aanvulling. Dit maakt het mogelijk wat meer technisch complexe metingen toe te passen in de patiëntenzorg en in het onderzoek.”

 

Hoe ervaart u uw rol als opleider/collega van iemand uit deze nieuwe behandelaar?

“Het is leuk om studenten kennis te laten maken met de kliniek, met de ouderenzorg, en daarnaast om ze verder te laten groeien in het doen van wetenschappelijk onderzoek.”

 

Hoe ziet u de positie van een TG tegenover de arts? Zal deze positie veranderen de komende jaren?

“Ik denk dat een arts meer de behandelrol heeft en de TG nu een meer diagnostische rol, maar dat kan natuurlijk veranderen. Als een TG ergens langer werkt, kan ik me voorstellen dat de inhoud van het werk ook kan evolueren.”

 

Scroll naar boven